Karşınızda sürekli eline üfleyen ya da öksüren bir insana ne yaparsınız? Tam bir kelime söylüyor öksürüyor sonra siz ona cevap vereceksiniz bir iki üç öksürerek dikkatinizi dağıtıyor ve konuşma hızlıca sonlanıyor. Ne kadar da zor değil mi? Tik istemsiz olarak kasın kasılma hareketidir. Küçükten büyüğe herkes de görülebileceği gibi yapan kişide değil karşıdaki insanı oldukça rahatsız eden ve bu nedenle de tik sahibi kişinin sosyal hayatını olumsuz etkileyen bir durumdur.

Tik genelde kişinin gergin ve baskı altında olduğunda ortaya çıkar. Her yaşta görülebilmesi mümkün ise de okul dolayısıyla gerek aile gerek arkadaş ortamındaki gerginlikler nedeniyle okul çağı çocuklarında daha çok gözlemlenebilir. Okula başlayan 4 yaş çocuklarında da birbirlerini taklit çok hızlı olduğu için ilk başta oyun gibi olan durumlar baskıcı bir aile ortamında tike dönüşebilir.7 – 11 yaş en yoğun görülme zamanları iken başlayan tiklerin geçici olma olasılığı yüksektir. Kolay kaygılanan ve içine kapanabilen çocuklarda daha sık görülmesi olasıdır. Kimi zaman tik tek bir şekilde başlarken gittikçe artış gösterir ve çoğalabilir. Özelikle ‘yapma’ sözü ile girilen beklenti ve aynı zamanda baskı hissi çocuk için yapmamaya çalıştıkça artmasına neden olur. Demek ki tik durumlarında en kullanmamamız gereken kelime ‘ yapma’ dır! Elbet yap diyerek desteklemeniz gerekmiyor ama altta yatan kaygı hissini çözmeniz gerekiyor. Hiçbir sağlıklı çocuk durup dururken tik sahibi olmaz. Tikler, tırnak yemeler ya da yalanlar size ebeveyn olarak kendinizi değiştirmeniz için bir  uyarıdır. Daha da büyümeden çözüm yolları aramak sizin geleceğiniz ve yemesine, içmesine kadar büyük emek harcadığınız kıymetliniz için çok önemlidir.

 

Tik aynı zamanda büyüklerde de görülebilir ve altında yatan nedenlerde genelde değersizlik duygusu olabilir. Değer duygusunu içselleştirememiş birey hayatına dair amaç ve anlam eksikliği, ait olma ve güven duygusu, ailede kabul görme ya da önemsendiğini hissetme, kardeşler arasında anne baba tarafından tercih edilebilir olduğunun farkına varma gibi duygulardan kendini uzak hisseder. Yazdığım duygular bir insanın hayatta hissetmek istediği en temel duygulardır. Ait olmadığını hissedemeyen birey sosyal hayatta zorluk çekecek, ortaya çıkan tikleri ile de kendini hayattan soyutlayacak ve sonuç itibariyle mutsuz bireylere dönüşeceklerdir. İşte o noktada kendini akademik olarak ne kadar geliştirdiğinden ziyade duygusal anlamda geliştirmesi önem taşır.

Tik davranışçı çözümler ile ya da yapmaması gerektiğini ifade eden sözler ile geçmesini beklemek durumu arttırmaktan başka bir şeye neden olmaz. Yapmazsan şunu alırım, bunu alırım gibi ödüller ne yazık ki anlık baskılamayı sağlar ve her ortaya çıkışında sizi daha da çok yorar. Gittikçe sizi ve çocuğu tüketecek bu durumları uygulamaktan ziyade tike sahip çocuk için bir yardım almanız neyi, neden yapmamanız gerektiğini size daha iyi anlatacaktır. Hem kişiliğinin ortaya çıktığı çocukluk dönemleri hem de sosyal yaşamı için büyük önem taşıyan bu çağdaki tikleri önemsiz kabul ederek görmezden gelmeyin. En altta yatan sebebe yönelik olmadıkça da uygulamaları pek yapmamanızı tavsiye ederim. Üstten uyguladığınız her durum size büyüyerek tekrar dönecektir.