Hz. İbrahim’in yıllarca Rabbinden istediği oğlu doğunca onu etttiği iman üzerine kurban edeceğini söylemesi ve sözünü tutmak üzere hayattaki zorluklar ile sahip olduğu en kıymetlisini tüm hücrelerinde hissettiği teslimiyet ile kurban etmek üzere götürmesi üzerine inen Koç ve kurtulan Hz. İsmail… Nasıl da güzel bir teslimiyet ve iman gücü… Kuran-ı Kerim de Hacc Suresi 37. Ayette geçen ‘’ Onun (kurbanların), etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Fakat sizden O’na , takvanız ulaşır.’’ Sözleriyle nasıl da bütünleşerek anlatılır Kurban bayramımız? Peki biz yetişkinler için manevi boyut taşıyan Kurban Bayramı çocuklar için ne anlam taşıyor hiç düşündünüz mü?
Kurban Bayramı ve Çocuk
Ne yazık ki bizlerin çoğu Allah inancını korku ile birlikte öğrenenlerdeniz. Allah’ın sevgisi, merhameti ve koruyuculuğu her zaman yaptığımız yanlışların affediliciği olarak önümüze sürüldü. Manevi inançlar anlamında açıklığımızın en büyük kaynağı burası. Bayramlar da bizim manevi inançlarımızı en yüksek oranda hissedeceğimiz günler. Bizim çocukluklarımızdaki anlamı ne ise çocuklarımızda da bu anlamı sürdürmeye çalışıyoruz. Belki bizim kadar alınan elbiseye sevinmeyecekler, ayakkabıları yastık altında uyumayacaklar ancak ailelerin ve uzaktaki akrabalar ile biraraya gelmenin keyfini yaşayasınlar. Bayramlar çocukların en çok sorularının olduğu ve anlamaya çalıştıkları zamanlardır. Bizi ve bizlerin manevi inançları kavramaya çalışıp soyut süreçlere ulaşmaya çalışırlar. Özellikle de görüntüler ile birlikte daha travmatik olan Kurban bayramını ve bu süreci çocuklara anlatmak daha büyük önem taşır. Ramazan’ın aç kalmamak olduğunu nasıl anlattıysak çocuklarımıza Kurban’ında hayvanlara zarar vermekle ilgili olmadığını anlatmamız gerekiyor. Çocukların soyut eğitimlerindeki unutulmaması gereken ana konu sormadığı konuyu açıklamaya çalışmamaktır. Çocuk size bir talep ile geldiyse, merak ettiyse ve sorgulamaya başladıysa o zaman en az düzeyde bilgi ile süreç açıklanmalıdır. Detayları açıklamaya çalışırken konunun içinde boğulmak anlam karmaşısına sürükleyecektir. Örneğin çocuk Kurban nedir diye sorduğunda hayvanların kesilmesinden ziyade etin bizim için faydalarını anlatmak ile konuyu sonlandırmak gerekir.
Kurban Bayramı ile İlgili Çocuklara Anlatılması Gerekenler
Çocukların her sorusuna cevap verilirken unutulmaması gereken diğer bir konu yaşına uygun cevaplar verilmesi gerekliliğidir. Her yaşın kendine ait fiziksel, bilişsel, duygusal ve sosyal farklılıkları vardır. Özelilkle 12 yaş altı dönemde tam olarak soyut kavramı oturmamış bir çocuğa Hz. İbrahim’in kıssasını anlatmak faydasından çok zararı dokunacak bir süreç olacaktır. Yine Allah’ın merhametinden çok kurban isteme ve çocuğun kesilmesi olayında kalır çocuk.. Bu nedenle 7 yaş altındaki süreçte çocuklara kurbanın Allah’ın bir hediyesi olduğunu söyleyerek insanların birbirine bu sayede nasıl yardımı olduğunu anlatabiliriz. Hem bu sayede çocuğa vermeyi, paylaşmayı ve sosyal anlamda insanlığın süreçleri gösterilebilir.
Peki kurban kesimini çocuk görmeli mi? Bu sürecin çocuklardan uzak yapılması doğru olanıdır. Bu nedenle ekranlardan da bu süreçte uzak tutulması gerekir. Özellikle de hayvan ile önce bağ kurdurup onu sevdikten sonra onun kesiminin çocuğa gösterilmesi oldukça zorlayıcı olabilmektedir. Kesilen hayvanlar, akan kanlar, kaçan boğalar… Bir çocuğun dünyasını bırakın inanmanın yüceliği olmasa bizim için de korkutucu görüntüler haline gelebilir. Ki eğer çocuğunuz bir şekilde görüntülere canlı ya da ekran başından maruz kaldıysa onun kendini ifade etmesine olanak sağlanmalıdır. Her çocuğun farklı olması konuları açıklamada sizin konuyu anlatım biçiminizi etkiler. Çocuğunuz narin bir kız çocuğu ve hayvanlara düşkünse onun için yıkımı farklıyken, hayvanlardan korkan bir erkek çocuğunun etkilenmesi daha farklı olacaktır. Çocuğunuzu en iyi tanıyanın siz olduğunu bu anlatılan bilgiler ile harmanlanması gerektiğini bilmelisiniz.